MC-serwis
Marek Cygan

ul. Mickiewicza 8
05-530 Góra Kalwaria

kom. 697-097-907

Regulator pogodowy czy pokojowy – jaki wybrać?

Regulator kotła grzewczego lub pompy ciepła spełnia szereg funkcji. Część z nich ma charakter użytkowy, jak np. ustawienie godzin w których ma być utrzymywana określona temperatura wewnątrz budynku, albo temperatura wody użytkowej. Inne funkcje dotyczą z kolei algorytmu pracy źródła ciepła – np. kotła grzewczego. Dotyczy to m.in. temperatury wody kotłowej, histerezy pracy palnika w zależności od chwilowych warunków eksploatacji – np. temperatury zewnętrznej, temperatury wody powracającej z instalacji grzewczej, itp.

Regulator - kocioł Vaillant ecoTEC plus

Rysunek 1. Regulator stanowi jeden z najważniejszych elementów systemu grzewczego, zapewniając nie tylko szeroki zakres funkcji (w zależności od oczekiwań użytkownika), ale również efektywną pracę kotła grzewczego lub pompy ciepła. Nowoczesny gazowy kocioł kondensacyjny Vaillant ecoTEC plus może być obsługiwany przez regulator pogodowy wbudowany w urządzeniu lub zabudowany w pomieszczeniu mieszkalnym.

Podstawowy podział regulatorów rozróżnia wersję tzw. pogodową i pokojową. Regulator pokojowy znany najwcześniej na rynku, uzależnia pracę kotła i systemu grzewczego od temperatury wewnątrz budynku. Praca kotła grzewczego jest wymuszana, gdy temperatura wewnętrzna spadnie poniżej zadanej przez użytkownika. Przeważnie regulator pokojowy posiada standardowo funkcje czasowe dla ustawienia odrębnej temperatury normalnej (dziennej) i obniżonej (nocnej).

Drugi rodzaj regulatora – pogodowy, uzależnia z kolei pracę kotła i systemu grzewczego od temperatury zewnętrznej. Im niższa temperatura na zewnątrz budynku, tym wyższa będzie wymagana temperatura wody grzewczej, aby utrzyma zadaną temperaturę wewnątrz budynku.
Jest jeszcze możliwa regulacja pracy kotła i systemu grzewczego w trybie „mieszanym”, gdzie regulator pracuje pogodowo, ale jego nastawy są korygowane w zależności od mierzonej temperatury wewnętrznej.

rodzaje regulatorów zasada działania

Rysunek 2. Rodzaje regulatorów i trybów pracy – pomiaru temperatur i regulacji pracy źródła ciepła.

Każdy ze sposobów regulacji posiada swoje zalety i ograniczenia. Regulacja pokojowa zapewnia znacznie wyrównany poziom komfortu cieplnego, ze względu na pomiar temperatury wewnętrznej i zarządzanie pracą systemu grzewczego w zależności tylko od jej wartości. Nie są tutaj istotne warunki zewnętrzne, chociaż wszelkie zyski ciepła – także od nasłonecznienia, będą uwzględniane przez regulator pokojowy (spowodują wzrost temperatury wewnętrznej). Ograniczeniem regulacji pokojowej jest konieczność wybrania jednego pomieszczenia reprezentatywnego, gdzie zamontowany zostaje regulator. Zazwyczaj jest to pokój dzienny, w oparciu o który pracuje następnie cały system grzewczy. Jeśli w pokoju dziennym będą występować podwyższone zyski ciepła (większa liczba osób, włączenie kominka, itp.), to może nastąpić wyłączenie kotła grzewczego pomimo niskiej temperatury w pozostałych pomieszczeniach domu.

Regulator pogodowy Vaillant

Rysunek 3. Nowoczesny regulator pogodowy Vaillant calorMATIC 470 może być wbudowany w kotle grzewczym lub w pomieszczeniu, co ułatwia jego obsługę, a także pozwala na uwzględnienie temperatury wewnętrznej w trybie mieszanej regulacji (pogodowej i pokojowej).

Regulator pogodowy nie jest z kolei wrażliwy na zmienne warunki wewnątrz budynku. Na podstawie dobranej krzywej grzewczej ustala temperaturę zasilania instalacji grzewczej, aby zapewnić ustawioną temperaturę wewnątrz budynku. Krzywa grzewcza musi być prawidłowo ustawiona do charakteru budynku i systemu grzewczego, aby nie dopuścić do przegrzewania lub niedogrzewania pomieszczeń. Optymalne ustawienie krzywej grzewczej może wymagać czasu i wprowadzania korekt na podstawie obserwacji zachowania się budynku. Jest to jednak czynność łatwa i dostępna dla użytkownika.

Tryb mieszany regulacji wydaje się być optymalnym rozwiązaniem, gdyż poza trybem regulacji pogodowej, prowadzona jest korekta temperatury zasilania instalacji grzewczej w zależności od zmian temperatury wewnętrznej. Ceną podwyższonego komfortu cieplnego może być tu jednak wzrost kosztów eksploatacyjnych. Takie urządzenia jak kocioł kondensacyjny lub pompa ciepła, uzyskują tym wyższą sprawność pracy, im niższe będą temperatury wody grzewczej.

porównanie sprawności kotla-regulator pogodowy lub pokojowy

Rysunek 4. Porównanie sprawności (odniesionych do ciepła spalania) gazowych kotłów kondensacyjnych na podstawie rzeczywistych obserwacji pracy 67 urządzeń.

Wykonane w 2004 roku Niemczech badanie sprawności kotłów (Wyższa Szkoła Zawodowa w Braunschweig) potwierdziło, że najniższą sprawność (84,2% do ciepła spalania) osiągnęły kotły pracujące w trybie regulacji pokojowej. Wyższą sprawność uzyskiwały średnio kotły z regulacją mieszaną – pogodową i pokojową (86,5%). Najwyższą z kolei sprawność uzyskiwały kotły z regulatorami wyłącznie pogodowymi (87,3%). Powodem różnic w sprawnościach jest przede wszystkim temperatura robocza wody grzewczej, która w trybie regulacji pokojowej jest obniżana, a przez to zmniejsza się efekt kondensacji w kotle i obniża się sprawność jego pracy.